In ons eindexamenjaar doen alle technasium-leerlingen op het voortgezet onderwijswijs de Meesterproef. De Meesterproef is het eindexamenproject van O&O sinds er geen centraal examen hiervoor is. Het Meesterproef is te vergelijken met een reguliere project, alleen is deze wat groter en zijn wij er een heel schooljaar mee bezig in plaats van 1 tot 2 periodes. Ook is een expert verplicht. Ik werkte samen met Hayriye & Lianne.
Opdrachtgevers
Wij hebben voor dit project met twee opdrachtgevers gewerkt, waarvan Chris Slootweg ons opdrachtgever en expert.
UvA, Chris Slootweg Chris Slootweg is een van onze opdrachtgever. Meneer Slootweg is associate professor op het wetenschap faculteit op het Universiteit van Amsterdam. Hij is een associate professor die een onderzoeksgroep over moleculaire wetenschappen begeleid. In 2006 begin meneer Slootweg zijn carrière op het Vrije Universiteit. In 2014 werd hij gepromoveerd tot associate professor op de UVA, dus al acht jaar werkzaam op het UVA. Ook is meneer Slootweg medeoprichter en wetenschappelijke adviseur bij het bedrijf SusPhos BV, een bedrijf die kijkt hoe scheikunde op een slimme wijze de wereld een beter plek maakt. Het doel van meneer Slootweg is ook zijn kennis overdragen om maatschappelijke- en milieu-uitdagingen op te lossen.
Arcadis, Tanya Sancisi Vellekoop Tanja Sancisi-Vellekoop een ander opdrachtgever van ons. Mevrouw Sancisi-Vellekoop werkt bij Arcadis onder de volgende beroepen:
- Director Client Development Rail Public Transport & (air)port authorities
- Director Mobility en Division Infrastructure
- Managementteam Infrastructure
- Bestuurslid railAlert.
Arcadis is een internationale organisatie die zich bezighoudt met de kwaliteit van leven rondom veerkracht, plaatsen en mobiliteit te verbeteren m.b.v. data en technologie. Duurzaamheid is het kernpunt van Arcadis. Samen met allerlei werknemers wereldwijd uit ruim 70 landen ontwikkelen zij oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen.
Situatie
Nederland zit in een te groot probleem met stikstof uitstoot. De stikstofuitstoot is zo groot dat woningbouw een vertraging oploopt. Ook heeft de onrust verzorgd bij de boeren. De boerenzijn boos met de nieuwe plannen van het kabinet, het plan is om drie kwart van de stikstoof uitstoot te verminderen. De boeren voelen zich bedreigd door de nieuwe maatregel, want de mest in veeteelt stoot veel ammoniak uit. In 2019 is de wet Stikstofreductie en Natuurverbetering in werking gegaan. Dat houdt in dat alleen met een vergunning (bouwvrijstelling), je niet meer met de stikstof rekening moeten houden. Doordat wet krijgt niet iedereen een vergunning, wat voor afneming in nieuwbouwen zorgt. Het probleem ligt niet bij stikstof, want het is niet schadelijk voor de mens of milieu. Wel ligt het probleem bij stikstofbindingen die in het lucht bevinden. De twee belangrijkste stikstofbindingen zijn: stikstofoxide (NOx) en ammoniak (NH4) die de uitstoot veroorzaakt. Stikstofoxide komt vrij in de lucht door uitlaatgassen van het verkeer en de industrie. Ammoniak komt vrij in de lucht door de veeteelt.
Opdracht
Het stikstofprobleem heeft de laatste tijd veel aandachtig gekregen in de media, maar ook in het ministerie. Vele mensen hebben de gevolgen van de stikstof probleem gevoeld. Vooral toen de boeren in staking gingen tegen de maatregelen, wat als gevolg was van lege supermarkten. Daarnaast is wordt het woningaanbod steeds minder door vertraging in woningbouw. Met die reden gaan wij een onderzoek opstellen over het stikstofprobleem en de focus zal op de bouw liggen. Als eindproduct gaan wij een adviesrapport opstellen. Indien er tijdens het onderzoek mogelijkheden komen om een oplossing te uitwerken, zullen wij dat ook proberen te verwerken.
De onderzoeksvraag luidt als volg: Op welke manier kan je tijdens het bouwen de stikstofuitstoot minimaliseren?
Programma van Eisen
Het Programma van Eisen (PvE) bestaat uit verschillende eisen, gesteld door de opdrachtgevers en ons. De eisen in het PvE zijn te verdelen in vijf groepen; interne randvoorwaarden, externe randvoorwaarden, functionele eisen, ruimtelijke eisen en technische eisen.
Interne randvoorwaarden
Opgestelde voorwaarden door de opdrachtgever, het team en de begeleider:
- Het project moet klaar zijn op 9 maart.
- Het project moet het niveau hebben van een meesterproef op VWO-niveau.
- De oplossing die komt uit het project moet betaalbaar zijn, en op grote schaal uitgevoerd kunnen worden.
- Er moet rekening worden gehouden met de andere sectoren die stikstof uitstoten.
- Het project mag niet te groot worden.
Externe randvoorwaarden
Voorwaarden van derde partijen, zoals de overheid:
- De oplossing mag de opgestelde stikstofgrens niet overschrijden.
- De oplossing moet volledig in gebruik kunnen zijn in 2030.
functionele eisen
De eisen die van belang zijn voor de doelgroep (de bouwsector):
- De oplossing moet bouwen weer mogelijk maken.
- De oplossing moet makkelijk te gebruiken zijn, zeker als de oplossing op het bouwterrein aanwezig moet zijn.
- Er moet rekening gehouden worden met eventuele veranderingen in de toekomst.
Ruimtelijke eisen
Eisen die gaan over de ruimtelijkheid van de oplossing:
- De oplossing moet ervoor zorgen dat er indien nodig, wel gebouwt kan worden in de buurt van natuurgebieden.
- De oplossing mag niet wegnemen van de ruimte nodig voor het tekort aan huizen.
Technische eisen
Het kwaliteitsniveau van de oplossing, en het technische niveau waar dat aan moet voldoen:
- De oplossing moet makkelijk op grotere schaal te gebruiken zijn (met geen tot minimale aanpassingen).
- De oplossing moet op microniveau werken.
Het onderzoek
2.1 Onderzoeksopzet
Aan het begin van de opdracht hadden we een vooronderzoek opgesteld waarin we gingen oriënteren over de stikstofprobleem en stikstof zelf, voordat we een onderzoek gingen opstarten. In het plan van aanpak hebben we vragen opgesteld voor het onderzoek. Wij hebben een literair onderzoek opgesteld, met ook de realisatie dat ons onderwerp actueel is. De alternatieven zijn gebaseerd op ons onderzoek.
2.2 Resultaten
De belangrijkste resultaten van het onderzoek is dat meeste stikstofuitstoot veroorzaakt wordt door het vervoer in de bouw. Ook heeft de huidige maatregelen van de overheid ons inzicht en ideeën opgebracht. De overheid geeft financieel veel steun om de stikstofproblematiek te verminderen, maar ook hebben de maatregelen
2.3 Conclusies
Om de stikstofproblematiek te verminderen is de overheid hard bezig met allerlei oplossingen en moeten we rekening houden met het vervoeren voor de benodigde bouwmachines of -vrachten.
Ons product
Wij hebben besloten om voor het Meesterproef een adviesrapport te maken, omdat dit het beste paste. Wij zijn tot conclusie gekomen dat de bouwsector drie mogelijkheden heeft om de stikstofuitstoot te reduceren.
1. Bouwvoertuigen met een katalysator
2. Een aangepaste motor voor motorvoertuigen
3. Het hergebruiken van stikstok
Om de uitstoot te verminderen, wordt er een drie-stappen-plan geadviseerd dat bestaat uit het voorkomen, omzetten en compenseren van uitstoot. Het is mogelijk om twee of meer alternatieven te combineren, zoals het gebruik van een hybride motor met katalysator. Afhankelijk van het beschikbare budget zijn sommige opties gemakkelijker te implementeren dan andere. Voor de optimale vermindering van stikstof(di)oxide-uitstoot wordt de opdrachtgever echter aangeraden om alle drie de alternatieven toe te passen.
Evaluatie
Het was een enorm leuke en interessante opdracht die wij hadden gekozen. Het stikstofproblematiek is namelijk actueel en heeft enorm veel impact op ons. Daarom vroegen wij ons af hoe wij hieraan iets konden doen. De opdrachtgevers waren super fijn om samen mee te werken. Zij waren altijd gereed om ons te helpen als wij ergens tegen aan liepen. Ook mijn teamgenoten Hayriye & Lianne waren super fijn om mee te werken.